Yenibahar Nedir? Hangi Yemeklerde Kullanılır?

Yenibahar: Pilav ve Dolmaların Gizli Baharatı

Et yemeklerinin ve dolmaların gizli lezzeti olan yenibahar çiğ köfte gibi daha farklı tariflerde bile kullanılabilmektedir. Kokusu ve acımsı tadıyla mutfaklardan eksik etmediğimiz bir baharat olan yenibahar baharatı karanfil, Hindistan cevizi ve tarçın gibi birden çok baharatı anımsatmaktadır ve orijinal lezzeti ile bu baharat tatlı – tuzlu demeden farklı tariflerin konuğu olmaktadır.

Yenibahar Nedir?

• Ana vatanının Amerika olduğu bilinen ve mersingiller familyasının çok kokulu baharatı olarak tanımlanan yenibahar, bezelye büyüklüğünde küçük tanelere sahiptir.
• Amerika’nın keşfinden sonra dünyaya yayıldığı bilinse de farklı milletlerin yemek kültüründe hatırı sayılır bir yeri vardır.
• Özellikle İsveç mutfağında çok özel bir yere sahip olan yenibahar tozu, Türk yemek kültüründe ise lezzetli dolmaların sırrıdır.
• Küçük, pürüzlü ve taneli yapısı ile ilk görüldüğünde karabiber sanılabilen baharat, neredeyse 10 metreye ulaşan yenibahar bitkisinde yetişir.
• Önce yenibahar çiçeği açan bitki hem salkımları hem de taneleri ile üzüme benzer.
• Bitkinin meyveleri daha yeşilken toplanır ve güneşte kahverengiye dönüşünceye dek kurutulur.
• Görmeye daha çok alışık olduğumuz kahverengi, pürüzlü yenibahar taneleri böylece sert ve acımsı bir lezzet kazanır.
• Küçük yapısına rağmen oldukça faydalı olan yenibahar bitkisi, yalnızca tohumu ile karşımıza çıkmaz.
• Küçük tohumlardan elde edilen yenibahar yağı, faydaları ile alternatif tıpta kendine geniş bir yer bulur.
• Pimento isimli yenibahar ağacı meyvelerinin kurutulmasıyla elde edilen yenibahar karabiber, zencefil gibi farklı baharatların çeşnisini de içerdiğinden allspice yani “tüm baharatlar” olarak da anılmaktadır.

Yenibahar Hangi Yemeklerde Kullanılır?

• Yenibahar nerelerde kullanılır, yenibahar baharatı hangi yemeklerde kullanılır diyenlere tatlıdan tuzluya birçok tarife dahil edildiğini söyleyelim:
• Özellikle pirinç bazlı (dolma içi, pilav, iç pilav) tariflerin vazgeçilmezi olarak dolmalardan pilavlara kadar birçok yemeğin lezzet verici unsuru halini alır. Yerini tek başına hiçbir baharatın dolduramayacağı tat, kırmızı ete ve tavuğa da enfes bir aroma verir.
• Sulu et yemeklerinde tam olarak adını çıkaramadığımız gizemli bir lezzet olarak tabağımızda yerini alır. Bilhassa köftelerin içinde etle birleşerek yediden yetmişe herkesin iştahını açan o enfes kokunun kaynağı olur.
• Çorbalarda ve zeytinyağlı yemeklerde de doğru kullanıldığında ortaya harikalar çıkaran yenibahar, yalnızca yemeklerde değil tatlılarda da boy gösterir.
• Pasta, kek, çörek, kurabiye gibi tatlıların ve hamur işlerinin alternatif misafiridir. Ev yapımı pudinglerin, bisküvilerin, jölelerin tercih edilen ilk baharatı olarak kendine yer bulur.
• Gıda endüstrisinde ise hazır çorbaların, krakerlerin, baharatlı atıştırmalıkların içine katılan ürün, ev yapımı turşulara aromatik lezzet veren ana malzemedir.
• Yenibaharın mutfakta kullanımından bahsettiğimizde çayına değinmeden geçmek yazık olur. Taneli yapısından ziyade toz haliyle çay olarak demlenerek faydalarından yararlanılan baharat, sağlığa iyi gelmesinin yanında benzersiz lezzeti ile farkını gösterir.

Yenibahar Faydaları Nelerdir?

• Yenibahar, mide ve bağırsak gazlarını gidererek hazmı kolaylaştırır. Mide kramplarına ve rahatsızlıklarına karşı rahatlatıcı etkisi ile geleneksel tıpta kullanılan baharat, mide bulantısı ve ishal sorunlarına karşı iyileştirici etki gösterir.
• Önemli miktarda demir ve bakır içeren yapısı ile kan hücrelerini artırarak kan dolaşımını hızlandırır. Özellikle kış aylarında çok üşüyenlerin başvuracağı yenibahar, mucizevi etkileri ve hafif acı tadıyla vücut ısısını arttırır.
• Küçük bünyesine rağmen yüksek oranda A ve C vitamini içererek kemik gelişimine katkı sağlar. Özellikle kalsiyum içerdiği için çocukların gelişimini destekler ve onların iştahla tüketmesi için köfte gibi besinlere katılabilir.
• Bağışıklık sistemini güçlendirirken yine A vitaminin etkisiyle diş sağlığı ve saç sağlığı için önemli bir kaynak kabul edilir. Diş eti iltihaplanmasına karşı faydalı olmakla kalmayıp ağız içinde bakteri oluşumunu azaltmaya yardımcı olur.
• Hafızayı güçlendirme özelliği de yenibaharın faydaları arasında yer alır. Unutkanlığı azaltırken dikkatini toplamakta zorlananlar için doğal bir kaynak olan besin, düzenli tüketildiğinde hafıza sorunu olanlara fayda sağlar.
• İçeriğindeki C vitamini ile soğuk algınlığı, nezle, bronşit ya da kuru öksürük gibi rahatsızlıklara karşı iyileştirici ve canlandırıcı etkisi bulunur. Özellikle sık sık hastalananlar için vücut direncini arttırır.
• Yenibahar tohumu dışında yağı ile de mucizevi etkilere sahiptir. Rahatlatıcı etkisiyle çoğunlukla masaj yağı olarak kullanılan yenibahar yağı, eklem ağrısı gibi rahatsızlıklara karşı oldukça etkilidir.
• Ağrıyan eklemlere masaj yapılarak anestezi etkisini gösterir ve rahatlama sağlar.
• Yenibahar yağı ayrıca mantar tedavisinde de kullanılır.

Yenibaharın Tadı Nasıldır?

• Yenibahar tadı nasıl diye merak edenlere de cevap verelim.
• Yenibahar, çok aromalı bir baharat türü olarak karşımıza çıkar.
• Ağırlıklı olarak kokusu ile karanfili andıran değerli baharat; tarçından Hindistan cevizine, kakuleden karabiber ve zencefile kadar çok sayıda baharat çeşidinin tadını içererek onların görevini tek başına üstlenir.
• Özellikle çok aromalı tadı ile güçlü ve sert bir baharat olarak nam salan yenibahar diğer adı kimi yerlerde Jamaika biberi olarak da anılmaktadır.
• Diyelim bir tarif hazırlayacaksınız tüm malzemeleriniz tam ama yenibahar eksik. Bu durumda yenibahar alternatifi olarak eşit miktarda tarçın, karanfil ve Hindistan cevizini karıştırarak tarifinize ekleyebilirsiniz. Birebir aynı tadı elde edemeyecek olsanız da yakın bir lezzete ulaşabileceğinizi söyleyebiliriz.
• Bazı baharat türleri kişilerde alerji yapabilmektedir.
• Bunu anlayabilmek için ya önce alerji testi yapılması ya da yenibahar gibi farklı baharat kullanımı yapılacaksa önce az miktarda tadına bakmak yenibahar alerjisi olup olmadığını kontrol etmek için bir yöntem olabilir.

Maranki Yenibahar Ürünlerimizi İncelemek İçin TIKLAYINIZ

Not: 
Öncelikle bilmeniz gereken nokta, kullanacağınız bitkiye karşı alerjinizin olup olmadığıdır. Bu konuda hekiminizin görüşünü alınız. Buradaki bilgilerin ve videonun kesinlikle bir hastalığı teşhis amacı yoktur.

KAYNAK: https://www.nefisyemektarifleri.com/blog/yenibahar-nedir-nerelerde-kullanilir/

Not: Daha detaylı bilgi için Ahmet Maranki Şifalı Bitkiler kitabını okuyabilirsiniz.